الگوی موفق شیخ فضل اله همدانی در مدیریت نظام سلامت (با توجه به نحوه ی مدیریت بیمارستان رشیدی در قرن هشتم هجری)

در عصر تسلط خرافات و تعصبات بر علم پزشکی (قرون وسطی) و شیوع همه گیری های وحشتناک طاعون، آبله، سل و جذام در اروپا و رکود در علم طب، خردمندانی چون رازی و ابن سینا دوران طلایی تاریخ پزشکی را رقم زدند. اما حملات ویرانگر مغول به ایران بسیاری از نظام های اجتماعی را نابود کرد و در حوزه ی طب نیز جادوگری و خرافه پرستی را گسترش داد. در آن زمان، خواجه رشیدالدین همدانی، وزیر ایلخانی، تلاش بسیاری کرد تا از انحطاط طب ایرانی - اسلامی جلوگیری نماید. الگوی مدیریت سلامت وی در بیمارستان رشیدی با تئوری های این زمان برابری می کند و برای مدیران حوزه ی سلامت آموزه های مهمی دارد. این مطالعه با هدف معرفی موفقیت های فوق برای استفاده در نظام سلامت کشور انجام شده است. این مطالعه ی «تحلیلی - اسنادی» مستندات تاریخی تجربه ی موفق مدیریت سلامت در بیمارستان رشیدی را در چارچوب نگرش مدیریت نظام مند تجزیه و تحلیل می نماید. مستندات اجرا شده ی بیمارستان رشیدی در کارکردهای نظام سلامت (تولیت، تولید منابع، ارائه ی خدمات و تأمین مالی) همراه با نوآوری هایی چون کار تیمی، تمام وقت بودن پزشکان، مطلوبیت نظام مالی، اقتصاد سلامت، تأمین مالی پایدار، بیمه ی همگانی، مراقبت در منزل و جداسازی بیماران عفونی، همه با اصول و ارزش های حاکم بر ارائه ی خدمات و استراتژی های جاری اصلاحات نظام سلامت هم راستا بوده است و تا حدود زیادی با مستندات سازمان های جهانی و صاحب نظران اصلاحات در سه دهه ی اخیر هم خوانی دارد. تجربه ی مدیریت بیمارستان رشیدی که با ارزش های دینی و فرهنگی و یافته های علمی روز مطابقت دارد می تواند به عنوان الگوی عملی مورد استفاده ی مدیران سطوح عالی نظام سلامت کشور قرار گیرد.